Historia

Pierwsza adnotowana wzmianka o Budzyniu pochodzi z 1450 roku. Na skraju obecnych terenów wsi istniała wcześniej osada Bugaje, zniszczona prawdopodobnie w wieku XIV. Prawa miejskie otrzymał Budzyń jeszcze przed 1458 r., za panowania Kazimierza Jagiellończyka. Odnowił je Władysław IV w 1641, potwierdzając jednocześnie wizerunek orła białego i klucza jako herb Budzynia. W starostwie rogozińskim Budzyń był miastem królewskim, a później siedzibą niegrodowego starostwa budzyńskiego.

W 1774 został bezprawnie zaanektowany przez Królestwo Prus, co było wykroczeniem poza oficjalne postanowienia rozbiorowe. Pomimo intensywnych procesów germanizacyjnych Polacy stanowili w Budzyniu większość – świadczą o tym spisy ludności z lat 1816, 1831 i 1871.

5 stycznia 1919 roku Budzyń został wyzwolony spod protektoratu Prus przez powstańców z pobliskiego Rogoźna Wielkopolskiego. Budzyń stał się miastem strategicznie ważnym dla Powstania. 7 lutego udaremniono atak niemiecki na Rogoźno, w czym wydatny udział mieli mieszkańcy Budzynia. 26 kwietnia 1919 r. otrzymali symboliczny klucz do ratusza. Jednakże już 15 lat później rozporządzeniem Rządu II Rzeczpospolitej Budzyniowi odebrano prawa miejskie. Od tego czasu Budzyń funkcjonuje na prawach wsi i dziś jest jedną z największych w kraju.